میکروبها چاره درمان روماتیسم و MS اند؟
دوشنبه ۲۹ دی ۹۹ | ۱۹:۱۸
بخشی از کارکرد بدن ما وابسته به وجود میکروب هاست.ما با میکروب ها همزیستی داریم. دانشمندان به دنبال راهی برای استفاده از میکروب ها ومقابله با بیماری‌های خود ایمنی در بدن هستند تا درمان روماتیسم و ام اس MS امکان پذیر شود.
بخشی از کارکرد بدن ما وابسته به وجود میکروب هاست.ما با میکروب ها همزیستی داریم. دانشمندان به دنبال راهی برای استفاده از میکروب ها ومقابله با بیماری‌های خود ایمنی در بدن هستند تا درمان روماتیسم و ام اس MS امکان پذیر شود.
کلمه میکروب همیشه یاد آور بیماری و ویروس ها و باکتری‌های مضر برای بدن است. ولی این تصور درست نیست. در واقع بخشی از کارکرد بدن ما وابسته به وجود میکروب هاست. بنابر این تصور وجود حدود 10 تریلیون باکتری، قارچ و انواع دیگر میکروب بر روی بدن و داخل بدن چندان نباید عجیب باشد. بدن ما به طور طبیعی از میکروب ها به نفع خود استفاده می کند. یا بهتر بگوییم، ما با میکروب ها همزیستی داریم. همین موضوع باعث شد دانشمندان به فکر پیدا کردن راهی برای استفاده از میکروب ها برای مقابله با بیماری‌های خود ایمنی در بدن بیفتند تا شاید در آینده درمان روماتیسم و ام اس و… امکان پذیر شود.
تقریبا تمام بدن ما پر از میکروب است. البته روده و بعد مجاری تنفسی بیشترین مقدار میکروب را دارند ولی باقی اعضا هم از این توده میکروب ها بی نصیب نمانده اند. در واقع تعداد میکروب های بدن ما بسیار بیشتر از تعداد سلول‌های مان است! و شاید این واقعیت سؤال فلسفی اینکه که در واقع بدن ما متعلق به ماست یا آن‌ها، را پیش بکشد. نقطه مشترک ما و برخی از میکروب ها این است که هر دو به بدن سالممان نیاز داریم و سعی داریم آن را سالم نگه داریم. تا سال‌ها تصور می‌شد این تعداد زیاد از میکروب ها فقط عامل بیماری هستند. هر چند که اکنون میدانیم آن‌ها بخش مهمی از ساز و کار بدن ما را تشکیل می‌دهند و به‌نوعی در زندگی ما شریک‌اند!
شاید واضح‌ترین نمونه از همکاری ما و میکروب ها را بتوان در روده‌ها پیدا کرد. میکروب های روده به جذب مواد غذایی و کالری از غذاها کمک می‌کنند. مورد جالبی که اخیراً مشخص شده این است که برخی میکروب ها علاوه بر جذب مواد، به سیستم ایمنی و سلامت ما هم کمک می‌کنند. مثلاً آن‌ها لایه‌های مخاطی برای جلوگیری از هجوم میکروب های دیگر ایجاد می‌کنند یا باکتری‌های مضر و آسیب زننده را از بین می‌برند و نقش سلول‌های سیستم ایمنی را بازی می‌کنند. نقش مهم دیگری که میکرو ارگانیسم‌ها در بدن ما می‌توانند داشته باشند، تصحیح عملکرد سیستم ایمنی است. مثلاً در مورد بیماری‌هایی مثل روماتیسم و اِم اِس (MS)، میکروب ها می‌توانند نقش مهمی داشته باشند.
تقریبا تمام بدن ما پر از میکروب است. البته روده و بعد مجاری تنفسی بیشترین مقدار میکروب را دارند ولی باقی اعضا هم از این توده میکروب ها بی نصیب نمانده اند. در واقع تعداد میکروب های بدن ما بسیار بیشتر از تعداد سلول‌های مان است! و شاید این واقعیت سؤال فلسفی اینکه که در واقع بدن ما متعلق به ماست یا آن‌ها، را پیش بکشد. نقطه مشترک ما و برخی از میکروب ها این است که هر دو به بدن سالممان نیاز داریم و سعی داریم آن را سالم نگه داریم. تا سال‌ها تصور می‌شد این تعداد زیاد از میکروب ها فقط عامل بیماری هستند. هر چند که اکنون میدانیم آن‌ها بخش مهمی از ساز و کار بدن ما را تشکیل می‌دهند و به‌نوعی در زندگی ما شریک‌اند!
شاید واضح‌ترین نمونه از همکاری ما و میکروب ها را بتوان در روده‌ها پیدا کرد. میکروب های روده به جذب مواد غذایی و کالری از غذاها کمک می‌کنند. مورد جالبی که اخیراً مشخص شده این است که برخی میکروب ها علاوه بر جذب مواد، به سیستم ایمنی و سلامت ما هم کمک می‌کنند. مثلاً آن‌ها لایه‌های مخاطی برای جلوگیری از هجوم میکروب های دیگر ایجاد می‌کنند یا باکتری‌های مضر و آسیب زننده را از بین می‌برند و نقش سلول‌های سیستم ایمنی را بازی می‌کنند. نقش مهم دیگری که میکرو ارگانیسم‌ها در بدن ما می‌توانند داشته باشند، تصحیح عملکرد سیستم ایمنی است. مثلاً در مورد بیماری‌هایی مثل روماتیسم و اِم اِس (MS)، میکروب ها می‌توانند نقش مهمی داشته باشند.
عدم وجود میکروبیوم باعث بیماری‌های خود ایمن می‌شود مثل روماتیسم
در تحقیقاتی که انجام شده، مشخص شده است که یک میکروبیوم (میکروب های هم زیست در بدن ما) رابطه‌ای تنگاتنگی با بیماری‌های خود ایمن مثل روماتیسم و ام اس دارند. شرایطی که به آن به‌اصطلاح دیسبیوسیس (Dysbiosis) یا عدم تعادل میکروب ها در داخل بدن گفته می‌شود، به طریقی باعث بروز علائم این بیماری‌ها می‌شود. هنوز عملکرد و ساز و کار این مشکل درست مشخص نیست، ولی مشخص شده که باکتری به نام پریوتلا هیستیکولا (Prevotella histicola) راه حل متعادل کردن مجدد تعادل میکروبی در بدن است. نتیجه بازگشت بدن به تعادل میکروبی، تصحیح عملکرد سیستم ایمنی بدن و در نتیجه توقف بیماری و احتمالاً درمان روماتیسم و ام اس و … است.
از جمله بیماری‌های خود ایمن و شایع، ام اس، آرتریت روماتیسمی و سلیاک است. در این بیماری‌ها سیستم ایمن بدن انسان ابتدا برای از بین بردن ارگانیسم‌های مهاجم تحریک می‌شود و سپس به دلیل واکنش شدید و خارج از کنترل، به بافت‌های خود بدن حمله‌ور می‌شود.
در بیماری ام اس، سیستم ایمنی به غشای محافظ میلین که رشته‌های عصبی را پوشانده است، حمله می کند و باعث علائمی مثل بی‌حسی، ضعف و از بین رفتن بینایی می‌شود. در آرتریت روماتیسمی (یا همان روماتیسم)، هدف سیستم ایمنی، کلاژنی است که در مفاصل وجود دارد. این حملات باعث تورم شده و باعث فرسایش استخوان‌ها و تغییر شکل مفصل می‌شود. در مورد بیماری سلیاک، خوردن گلوتن باعث تحریک و واکنش اشتباه سیستم ایمنی می‌شود که در نتیجه آن لایه داخلی روده کوچک دچار آسیب دیدگی می‌شود که علائم آن اسهال، کاهش وزن، نفخ و کم خونی است.
باز گرداندن تعادل میکروبی در بدن برای درمان روماتیسم و MS
مطالعاتی که در سال‌های اخیر انجام شده، موجب شده بدانیم که این بیماری‌ها با مشکل دیسبیوسیس (عدم تعادل میکروب ها) در ارتباط هستند.
حالا این سؤال مطرح می‌شود که به طور مثال آیا عدم تعادل باکتریایی در روده به دلیل مشکل سیستم ایمنی است یا آن که این عدم تعادل است که سیستم ایمنی را دچار مشکل کرده؟
نکته قابل توجه، افزایش آمار بیماری‌های خود ایمنی در کشورهای توسعه یافته است. برخی معتقدند که ممکن است علت آن، رعایت بهداشت بیش از حد باشد! البته این فقط یک گمانه زنی است که می‌گوید سیستم ایمنی بدن به دلیل تمیزی محیط و درگیری کمتر با میکروب ها دچار اختلال می‌شود. این توصیف ساده از اتفاقی که در بدن می‌افتد شاید چندان هم اشتباه نباشد. وجود میکروب در بدن انسان علاوه بر این که باعث تحریک و در نتیجه تقویت و افزایش آمادگی سیستم ایمنی بدن می‌شود، همچنین باعث می‌شود پاسخ صحیح سیستم ایمنی مرتباً تحت نظارت باشد.
در مطالعاتی که انجام شده، مشخص شده است که خانواده افرادی که دچار روماتیسم هستند، بیشتر از حد معمول به بیماری‌های خود ایمن دیگر مثل دیابت نوع 1، لوپوس و التهاب تیروئید هاشیموتو مبتلا هستند. بسیاری از بیمارانی که مورد مطالعه بودند نسبت به لوبیا حساسیت داشتند و روماتیسم آن‌ها شدت می‌گرفت. همین مسئله مشخص کرد که بیماری‌های خود ایمنی ارتباط مرموزی با آنچه در روده می‌گذرد، دارند. نهایتاً مشخص شد که درمان روماتیسم کاملاً با رفع عدم تعادل باکتریایی در روده‌ها در ارتباط است. علت آن احتمالاً به ایمن بودن برخی از باکتری‌ها نسبت به سیستم ایمنی بدن انسان مربوط است. همان طور که آزمایشات انجام شده روی موش‌های مبتلا به روماتیسم مشخص کرد، تزریق باکتری‌های هیستیکولا (Histicola) باعث بهبود چشم گیر این بیماری خود ایمن شد. این آزمایش بارها تکرار شد و پاسخ یکسان بود. بنابراین حالا ما میدانیم باکتری‌های بدن ما نقش بسیار مهمی در جلوگیری از بروز بیماری‌های خود ایمن دارند.
ولی سؤالی که در مرحله بعد پیش می‌آید؟ نحوه تأثیر گذاری است. چطور باکتری‌ها از پاسخ بیش از حد سیستم ایمنی جلوگیری می‌کنند؟
باکتری‌ها چطور به درمان روماتیسم و بیماری‌های خود ایمن کمک می‌کنند؟
به نظر می‌رسد که میکروب ها نه فقط در روده، بلکه در تمام بدن باعث کاهش شدت پاسخ سیستم ایمنی می‌شوند. این کار از طریق تأثیر گذاری بر فعالیت سلول‌های تی (T) تنظیم کننده (لنفوسیت تی تنظیم کننده) انجام می‌شود. این سلول‌ها در واقع هدایت کننده واکنش و پاسخ سیستم ایمنی هستند که بر سلول‌های دنتریتیک تأثیر می‌گذارند. سلول‌های دنتریتیک مسئولیت عرضه آنتی‌ژن به سلول‌های ایمنی و شروع پاسخ ایمنی را بر عهده دارند. این باکتری‌ها همچنین نقص‌های سد خونی مغزی را می‌پوشانند و میزان و تعادل میکروبیوم ها را به حد طبیعی و باثبات باز می‌گردانند که باعث می‌شود سیگنال‌هایی که باعث تحریک و ایجاد التهاب می‌شود، کاهش پیدا کند.
با این همه، مکانیسم دقیق چگونگی تأثیر گذاری میکروب ها بر پاسخ سیستم ایمنی همچنان به‌درستی مشخص نیست. اگر آزمایشات بعدی موفقیت آمیز باشند و تحقیقات نشان از اثر گذاری این روش برای درمان بیماری‌های خود ایمن داشته باشند، درمان روماتیسم و دیگر بیماری‌های لا علاج به‌سادگی خوردن یک عدد قرص خواهد شد
منبع: discoverysedge.mayo.edu
