روغن های مفید و مضر برای سلامتی، روغن پنبه دانه، سویا، ذرت و آفتاب گردان ( قسمت دوم )

همانطور که در قسمت محصولات دستکاری شده ژنتیکی عنوان شد این محصولات در ابتدا با هدف مقاوم شدن در برابر آفت ها و افزایش میزان تولید به نسبت سطح زیر کشت، تولید گردیدند، ولی با توجه به تحقیقات کوتاه مدت صورت گرفته بر روی حیوانات و ایجاد انواع بیماری ها در آنها، توصیه می شود که مطالعات بیشتری در دراز مدت صورت گیرد.
به همین دلیل مصرف این خوراکی ها باید کنترل شده و محدود باشند چراکه ممکن است در دراز مدت جهش های ژنتیکی ناشی از استفاده از محصولات دستکاری شده ژنتیکی، باعث ایجاد انواع سرطان ها در انسان و بروز مشکلات و بیماری های ژنتیکی برای نسل های آینده شوند. به منظور کاهش بیماری ها، نخستین قدم، اصلاح الگوی غذایی مردم است.

نقش چربی ها در رژیم غذایی

چربی ها نقش مهمی را در رژیم غذایی ایفا می کنند چرا که از سوختن آنها انرژی فراوانی در بدن تولید می شود. مصرف مقدار مناسب چربی های مفید در تغذیه روزانه و خودداری کردن از مصرف چربی های مضر می تواند از بیماری های قلبی-عروقی و هم چنین بسیاری از سرطان ها پیشگیری کند.

روغن های مضر برای سلامتی

بیشتر روغن های گیاهی مورد استفاده در تولید غذاهای فرآوری شده، دستکاری شده ژنتیکی هستند. روغن پنبه دانه، ذرت، سویا و کانولا عمدتاً دستکاری شده ژنتیکی هستند و ممکن است به کبد و کلیه های انسان آسیب وارد کنند. اگر قصد سم زدایی اندام های بدن را دارید، بهتر است از مصرف محصولات دستکاری شده ژنتیکی پرهیز کنید. در قسمت اول مقاله در مورد روغن های مضری مثل روغن پالم و کانولا سخن گفتیم. در این شماره، راجع به سایر روغن های مضر مانند روغن پنبه دانه، سویا، ذرت و آفتابگردان توضیح خواهیم داد.

روغن پنبه دانه

تقریباً نیمی از پنبه های رشد یافته در جهان، اصلاح شده ژنتیکی هستند که نسبت به آفات و آفت کش ها مقاوم اند. این روغن مصرف خوراکی ندارد ولی محققان دانشگاه تگزاس با ایجاد تغییرات ژنتیک، گیاه تراریخته ای را تولید کردند که با تضعیف سم گوسیپول ( نوعی سم طبیعی که در دانه های پنبه وجود دارد و آنها را از آفت ناشی از حشرات حفظ می کند ) قابلیت خوراکی داشته باشد. این روغن را حتماً باید برای مصارف خوراکی تصفیه کنند. معمولاً در تهیهٔ چیپس سیب زمینی و انواع دیگر اسنکها از این روغن استفاده می کنند. گوسیپول تاثیرات سوئی روی رشد و تولید مثل موجودات زنده دارد. روغن پنبه دانه را اغلب به طور جزئی یا کلی هیدروژنه می کنند مشکلی که در زمینه هیدروژنه کردن چربی ترانس وجود دارد، این است که این گونه روغن ها بسیار برای سلامتی مضر هستند. در گذشته از روغن پنبه دانه در تولید شمع استفاده می کردند.

روغن سویا

در حال حاضر، بیش از 90 درصد محصولات سویا رشد یافته در آمریکا، دستکاری شده ژنتیکی هستند. ترکیبات سویا دستکاری شده می تواند استروژن های طبیعی را مسدود کند و منجر به اختلال عملکرد غدد درون ریز، ناباروری، افزایش امکان ابتلا به آلرژی و حساسیت غذایی، سرطان سینه، همچنین کمبود ویتامین ب 12 و تداخل در هضم پروتئین شود. در حقیقت موش های آزمایشگاهی که با این سویا دستکاری شده ژنتیکی تغذیه شدند، تعداد بالاتری از مرگ و ناباروری داشتند.

روغن ذرت

بیشترین محصولات ذرت تولید شده در آمریکا دستکاری شده ژنتیکی هستند. ذرت به صورت روغن ذرت، شربت ذرت، اسیدسیتریک، نشاسته ذرت و آرد ذرت تقریباً در تمام مواد غذایی یافت می شود. دانشمندی به نام «سرالینی» در سال 2014، ذرت هایی را که به سم گلایفوسیت مقاوم شده بودند در یک دوره ۲ ساله روی موش ها آزمایش کرد. نتایج این بررسی نشان داد که تمام موش هایی که ذرت  های تغییر ژنتیک یافته را مصرف کرده بودند، دچار سرطان کبد، کلیه و هیپوفیز شدند و موش های ماده دچار سرطان سینه و سقط جنین نیز شدند.

روغن آفتابگردان

این روغن به دلیل وجود ناخالصی های فراوان، در حین پخت، مواد آلدهیدی را با میزانی حدود بیست برابر بیشتر از آنچه که توسط سازمان بهداشت جهانی مجاز اعلام کرده، آزاد می کنند. مواد آلدهیدی می توانند موجب بیماری های قلبی و سرطان شوند. زمانی که چربی ها در دمای ١٨٠ سانتیگراد گرم می شوند، طی واکنش هایی دچار اکسیداسیون شده که باعث تولید آلدهیدها می شوند واین میزان تولید آلدهید در روغن آفتابگردان بسیار بیشتر از سایر روغن هاست. نکته جالب توجه اینجاست که نه تنها خوردن، بلکه استنشاق بوی آن به هنگام پخت نیز باعث ورود این آلدهیدها به بدن می شوند. تحقیقات نشان داده که هرچه میزان حرارت دیدن این گونه روغن ها بیشتر باشد، میزان آلدهید تولیدی نیز بیشتر خواهد بود. درصورت استفاده از روغن آفتابگردان خالص آن را بدون حرارت دادن روی غذا بریزید.

در شماره آتی در مورد روغن های مفید برای سلامتی سخن خواهیم گفت.

دکتر پرستو چمن رخ